Lurralde Antolamendua: hiri-herri-landa erlazioa Gasteizen

Hirigintzako irakasgaian Gasteizen lehen lauhilabetean landu genuen proposamen bera garatu da, lurralde antolamenduaren eskalan sakonduz. Ariketa borobila izateko eskala txikia, herri eskala, hiri eskala eta azkenik lurralde eskala landu ditugu, lotura berreraketa eta Gasteizen identitate krisiaren erantzun bat emanez, hiria-hiri, herria-herri eta landa eremuak behar bezala tratatu eta bilduz. Hona hemen lurralde antolamenduaren memoria eta hausnarketak:

Oinarrizko informazioa

Gasteizko udalerriaren azterketan baloratu den lehen eragilea hiri-nukleo eta inguruko 63 entitateen arteko harremana litzateke.

Gasteiz

Jatorrizko hiriaren morfologiari jarraituz, Gasteizek hazkunde erradiala izan du, almendra itxurako alde zaharretik hasiz, lehen zabalgune eta gaur abian dauden auzoak liratekenak. Hiria betez joan den heinean, azpiegitura eta hormidura berriak etorri dira, oinezko eskala gainditzea ekarriz eta kotxearen derrigorrezko erabilera probokatuz. Aldi berean, Gasteiz European Green Capital 2012 ekimenarekin batera, hiri-ekologikoaren apostua egin du, eraztun berdearen lehen fasea amaitu delarik.

Kontzejuak

Kontzejuak Gasteiz udalerri barnean kontsideratzen diren herrixkak dira. Dena den, erabakitze ahalmenari dagokionez, botere gabe aurkitzen dira, autosofizienteak izateko gaitasun gabeziarekin batera.

Orainarteko lanbidea nekazal jarduera izan bada ere, egun makinaria handia eta bestelako interesak etorri dira, hala nola aisialdiko ekintza eta bigarren etxebizitzak. Hazkunderik ez da izan dena den, izaera aldaketa baizik, eta izango duen etorkizuna baldintzatuko du. Argi dago zerbitzuei dagokienez, ezinezkoa dela tokian toki eskaera asetzea, eta horregatik Gasteizekiko menpekotasuna.

Gasteiz/Kontzejuak

Kontzejuen jatorrizko komunikazio-bideak eraldatuz edota ezabatuz ere joan dira hiriburu mailako azpiegiturak agertu diren heinean. Ondorioz zuzeneko harremana lagundu ordez, isolatzera eraman ditu herrixka asko. Erlazioak aldatuz, autoaren erabilera ere beharrezkoa bihurtu da herri-hiri komunikaziorako, ezbaitago hauek lotuko dituen garraio zerbitzu publikorik, ez litzateke errentagarria.

Badago lotura sistema natural bat; inguruko hidrologiari so eginez, sistema osoaren eskema ikus daiteke. Mendialdean jatorria duten ubideek, herrixkak zeharkatu eta  norabide erradialez Zadorran batuko direlarik.

Diagnostikoa

Udalerri osoa hartuz, hiru eremu ezberdin bereiz daitezke: lehenik, nukleo urbanoa, Gasteizko populazioaren %98a kontzentratzen duena, landa eremua birgarrenik , eta azkenik mendialdea.

Hirigunean kokatatuko dira zuzkidura eta hiriaren funtzionamendua bermatzen duten azpiegiturak. Landa lurretan hiriaren hornidurarako elikagai eta produktuen ekoizpena egongo da. Partzelazioa ezberdina izango da herrixka inguru hurbilean eta kanpoaldean, ustiapen makinaria eta jabetza eskalak aldatuz baitoaz. Bertara eraman dira industria guneak eta hiriaren bestelako zerbitzuak, hala nola hilerria, babestutako parke botanikoa, zabortegia edotacars parkea. Landa eremuko kota altuenean beste herrixka “kapa” bat agertzen da, mendialdeko jarduerekin harreman gehiago dutenak, hala nola basogintza eta abelzaintza. Aipatzekoa litzateke basogintzaren jarduera kontrolatua izan dela, bertako baso autoktonoak babestuz eta jatorrizko ekosistemak mantenduz.

Ondorioz, ikus daiteke hiru eremuen oreka funtsezkoa dela ororen bizikidetzarako, eta horrenbestez hirigunearen hazkunderako ere hainbat jarraibide hartu beharko dira etorkizuneko garapena integratua izan dadin. Menpekotasuna ekidiezina dela onartzen da, baina oreka hori mantenduz beren izaera ez oztopatzea litzateke jomuga.

Proposamena

Komunikazioa

Proposamenaren funtsezko ideia hiriaren eta herrixken lotura bermatzea izango da. Lehenago aipatu den ubide-sarea oinezko eta bizikleta erabiltzaileentzako birgaitzea izango da abiapuntua,“ibai-metroa”. Honetarako oinarrizko zerbitzua eskeiniko litzateke, merendero, bizikleta errenta eta parking-ak adibidez.

Bestetik, hiriaren hazkundea mugatu da,  etorkizunean izango lukeen bilakaera aurreikusiz, eta zirkulazio-eraztun berria ekarriko lukeena. Era berean, zirkunbalazio honi paralelo bide berdea osatuko da amaitugabeko ataletan, eta hau izango litzateke herrixka eta hiriaren lotura, baita aisi denborako eremua ere. Honela hiri-muga berria oinezko eta auto bidezko komunikabidea bilakatu dugu, hiriaren hazkundearen mugatzeko tresna berri gisa.

Produkzioa

2.sektoreari dagokionez, okupazio eremua bere hortan mantendu da, hiri-lurraren mugarekin bat egiten baitu produkzio zonaldeak.

Landari dagokionez, okupazioa handitzea ez da bidezkoa, alde batetik hiri muga eta bestetik mendialdeko eremu maldatsua baitago. Hau dela eta, lurraren ustiapena handitzeko helburuaz partzelen bateretzea proposatu da lur-sail berrantolaketaz baliatuz. Mendialdean bestetik, pinuen produkzioa ordez, bertako baso autoktonoa berreskuratu nahi da. 

Kontzejuen inguruan oinezko 10 minutuko erradioko guneak adierazi dira, produktu-biltegi erreserbak aurreikusiz.

Bizitza

Hiri-muga zirkunbalazio eraztunerarte zabalduko da, oinezko eskalarari toki eginez eta aisia eta komunikazioa barne hartzen dituen eraztun berdearekin batera. Herriek berriz, ez dute hazkunderik jasango, biltegi berriazk integratzeko espazio erreserbak soilik.

Proposamenaren justifikazioa

Dagoeneko hasiera eman zaion apustu “berdea”rekin jarraituz, hiri-hazkundearen amaiera eta kontzejuen lotura den eraztun berdea, eta honen adar diren “ibai-metroa”ren eraiketaz, nukleo urbanoaren garapena kontrolatzen da, Gasteizen gehiegizko hazkundeak, inguruko kontzejuen menpekotasun absolutua ekiditzeko. Bai fisikoki baita funtzionalki ere, eremu bakoitzak bere izaera mantentzea litzateke asmoa, bere ezaugarriak potentziatuz eta tresna berriez lagunduz.

_ Urbanizazioa.

_ Komunikazioa.

_ Landagunea.

_ Proiektua.

Ibai metroa izan zen lurralde mailako lehen proposamenaren ardatza, lurraldearen baitako komunikazio sistema egoki eta berritzaile gisa. Gure lanean Uribarri Nagusia izan zen lan gunea eta hirigintzan ere hura hartu dugu erreferentzia eta adibidetzat, komunikazioaren azken atala izanik ondo biltzen baititu ideia nagusiak.

Ana Mendieta eta posmodernismoa

Ana Mendieta, posmodernismoaren ikonoetariko bat dogu. Frida Kalho hegoameriketako modernernitatearen ikono izan zan moduan, artista kubatar honen oiartzun artistikoak XX mendeko mugimendu artistiko alternatiboen erreferente bilakatu dau. Performancea eta land-artaren arteko fusio pseudo-psikotikoek nabarmentzen dabe bere obra gainontzekoetatik, natura, gizakia eta teknika batuz. Auto-identitatea da Ana Mendietaren ildo nagusia, Frida Kalhoren figuraren moduan, esfera etniko,  genero desberdinen arteko uztarketak egiten dauz, gai politiko eta sozialak txertatuz. Mendietaren kasuari errito pagano tribal afrikarren influentzia gehitu behar jako, bere haurtzaroko Kuban ohikoak direnak.  Geruza desberdinetako ildoen gainjartzeak obra konplexu eta adartu bat izan eban emoitza moduan, askotariko eran ulertua izan daitekeana.

Huellas del cuerpo

Bizitza dinamiko baten ondorio dan Huellas del cuerpo obra dogu hau. Kubatik Eastaru Batuetara eginiko exilioak eta bertako mugimendu artistiko aturistek eta feministek influentziatuz, Mendietak bere haurtzaroko oinarri kultural espiritualetarantz jotzen dau 70' hamarkadan. Sakratuarekiko lillura espresatzen hasten da., bere obrak rito etniko eta mito forma hartzen dau, bizitza eta heriotzaren ideietara atxikiz, bizitzaren erritmoa irudikatuz. 

Bere gorputzaren bitartez naturarekiko lotura ezartzen dau, errlijio animisten erritoak eszenifikatuz; animaliekin, begetazioarekin eta elementu naturalekin lengoaia artistiko berri bat garatuz. Sakrifizio-aldare naturalen ideiak erabultzen hasi zan sinbolo paganoak bilatuz: pigmentazioa, odola, lumak, loreak, harriak, sua...

Bere giza-ideia naturaren adarketa baten moduan ulertzen hasten da prozesu honen bidean, bai bere gorputzarekin zein bere gorputzak naturan dauan ohiartzunarekin. Obra honen mezu nagusiena bere gorputza naturara bueltatzea litzateke, bere amaren amatasunean sabelean eginiko egonaldiaren ideiarekin batuz.

Bere gorputza naturan txertatzearen ideia Mexikora eginiko bidaiteatik sortu zan. Mexikoko kultura katolikoa eta aztarna koloniarren arteko uztarketan egindako eskabazioek momifikazio prekoloniarrak erakusten hasi ziran; Mendietak Kubara sartzea debekatuta euanez, Mexiko hartu eban bere "jaioterri" barri modura. Sail honetako obrek, beraz, bere gorputza bera lurrean integratuz edota integratu ondoren geratzen dan orbana tratatuz osatzen dira. 

Jarraitutako metodologia bi eratakoa zan: bere gorputza lurrean jartzen eban, eta lurrez, harriz, lorez zein harez pilatzen zan; edota bere gorputzaren silueta harriz edota elementu begetalez markatzen eban, gero pigmentatu, odoleztatu edota erre egiten eban. 

Amateur architecture

"I design a house instead of a building. The house is the amateur architecture approach to the infinitely spontaneous order.

Built spontaneously, illegally and temporarily, amateur architecture is equal to professional architecture. But amateur architecture is just not significant.

One problem of professional architecture is, that it thinks too much of a building. A house, which is close to our simple and trivial life, is more fundamental than architecture. Before becoming an architect, I was only a literati. Architecture is part time work to me. For one place, humanity is more important than architecture while simple handicraft is more important than technology.

The attitude of amateur architecture, - though first of all being an attitude towards a critical experimental building process -, can have more entire and fundamental meaning than professional architecture. For me, any building activity without comprehensive thoughtfulness will be insignificant."

Wang Shu arkitekto Txinatarraren hitzak doguz, bere arkitekturari buruz mintzatzen. Aurtengo Arkitekturako Pritzker sariduna dogu Wang Shu, bere emaztea Lu Wenyu-rekin batera Amateur Architecture Studio estudioan lan egiten daualarik. Nahiz eta bera izan saritu bakarra Pritzker familia judutarraren sari honekin, estudioaren izaera bera saritua izan dela esan daikegu. Bere izaera lokala, giza eskalakoa, kulturala eta espontaneoak bereizten dau arkitekto honi Txinako arkitektura garaikidearen esparruan. Bere obrak (eta egikaritzak) bere herrialdearen adierazgarri bilakatzen ari dan arkitektura brutalista, eskala izugarrizkoa, hotza eta kontrolgabeari kritika egiten deutso; sari hau bera ere kritika baten moduan hartu geinke: arkitektura txinatar eskalaz-kanpokoa, deskontextualizatua eta zapalkorrari kritika alegia.

http://www.chinese-architects.com/en/amateur/en/

Hyatt fundazioaren arkitektura sariaren epaimahaiak honako ideiak nabarmentzen dabez estudioari buruz:

Wang Shu and his wife, Lu Wenyu, founded Amateur Architecture Studio in 1997 in Hangzhou, China. The office name references the approach an amateur builder takes—one based on spontaneity, craft skills and cultural traditions. Wang Shu spent a number of years working on building sites to learn traditional skills. The firm utilizes his knowledge of everyday techniques to adapt and transform materials for contemporary projects. This unique combination of traditional understanding, experimental building tactics and intensive research defines the basis for the studio’s architectural projects.

The studio takes a critical view of the architecture profession’s part in the demolition and destruction of large urban areas. At the 2006 Venice Architecture Biennale, Amateur Architecture Studio expressed views of on-going demolitions in “Tiled Garden,” an installation made from 66,000 recycled tiles salvaged from demolition sites. Rather than looking toward the West for inspiration, as many of Shu’s contemporaries do, his work is rooted in the context of Chinese history and culture.

Wang Shu has often explained in lectures and interviews that “to me architecture is spontaneous for the simple reason that architecture is a matter of everyday life. When I say that I build a ‘house’ instead of a ‘building’, I am thinking of something that is closer to life, everyday life. When I named my studio ‘Amateur Architecture’, it was to emphasize the spontaneous and experimental aspects of my work, as opposed to being ‘official and monumental’." 

 http://www.pritzkerprize.com/laureates/2012

Omnibus Espaziala [2.0]

Aurreko hilabetean Gasteizko hiriburuaren eskaintzak udalerri, hiri eta auzo mailan aztertu ondoren, Gasteizko Alde Zaharrean eragiteko programa bat proposatu zen gizartearen beharrizan larrienak bideratu eta guneari bizitasuna emateko. Horrela, behar ekonomiko, kultural, administratibo, sozial eta berdeak bete nahi izan dira programa zabal eta osatu bat eskainiz. Interes publikoak eta pribatuak uztartuz, behar guztiei modu egokian erantzun nahi izan zaie, gunearen izaera berreskuratu eta auzolagunen arteko interakzioa bultzatuz.

Programa zabal eta konplexuari erantzun egoki bat emateko, beharrizanak analizatu eta prioritate mailak ezarri dira, gunearen errekonbertsioa pausoka eta modu egokian eman dadin. Prioritate mailak betez gero, auzoa pixkanaka berrituz joango da, garapen orekatu eta eskalonatu batean. Gainera, aurreko proiektuko proposamenek lekua dute egingo diren interbentzioetan udalerriko eta auzoko planak uztartuz. Horrela beraz, 4 maila eta bi egoera bereiztu dira, programa sailkatzerako orduan: 1-4. mailak [prioritate altuenetik baxuenera] eta hobetu-sortu [Alde Zaharrean egin beharreko interbentzioen izaeraren arabera].

Taula beraz, goitik behera eta ezkerretik eskubirako norabidean irakurri beharko da:

[1] / HOBETU _ Barne patioen berreraketa

Alde Zaharrak ertaroko egituraketa bat du eta hau zaharkitua gelditu da XXI. mendean ez baititu egungo mugikortasun eta osasungarritasun baldintza egokiak betetzen. Hori dela eta, ezinbestekotzat jo da egituraketa hori, eraberritu eta egun gizarteak dituen beharrizanetara moldatzea, barne patioei dagokionez lehenengoz. Patio hauek, muinoaren malda jasotzeaz gain, lote gotikoen bizigarritasunerako espazio ezinbesteko ziren, eta urteak pasa ahala beren funtzioa galdu eta espazio degradatu bilakatu dira. Etxebizitzen zein auzoaren osasungarritasuna berreskuratzeko patio hauek beren jabetza pribatua albora utzi eta publiko bilakatzea proposatu da, saneatu eta auzolagunek errentan landu ditzakeen baratza komunitario bilakatuz. Espazio hauei funtzio bat emanez, auzo guztiaren irisgarritasuna hobetu eta arazoak ekiditeko gune bilakatu daitezke.

[2] / HOBETU _ Lote gotikoen osaketa

Ertaroko lote gotikoek dituen gabeziak aztertu eta soluzio bat ematea da helburua. Alde Zaharreko etxebizitza asko eraberritu eta instalazio minimoez hornitu badira ere, gunearen izaera eta eraikinen ezaugarriak zaila bihurtzen dute etxebizitzak XXI. Mendeko beharretara egokitzea. Hori dela eta, etxe-erabilerak kolektibizatu eta auzoaren beharrei erantzun azkar bat eman nahi zaie, garbiketa-gela, sukalde, bainugela instalazioak denen eskura jarriz, lote-gotikoen arazo tipologikoen osagarri.

[3] / HOBETU _ Auzo mailako zerbitzugintza

Alde Zaharrean Gasteizko hirigunearentzako zerbitzu osagarri modernoak ezarri badira ere (kultur-etxe edo museoak adibidez) ez dira bete auzoak dituen gizarte pluralaren beharrizanak. Gune publikoen gabezia eta gizartearen tira-birak elkargune gabe utzi dute Gasteizko erdigunea.

Elkarte gastronomiko edo elkarte kultural integratzaileak auzolagunak hurbildu eta beren arteko erlazioak sendotzea ditu helburu, erlijio-arraza desberdinetako jendea elkartu eta gizarte aberats baten alde, inor baztertu gabe. Areto erabilera anitzak eta ikastaro guneak erlazioak finkatzeko gune bilakatu daitezke.

[4] / HOBETU _ Interbentzio sozialak

Aurreko puntuarekin estu loturik dagoen arloa da honakoa, gizarte pluralaren beharrizanak gizartea bezain pluralak baitira. Hau eta mota guztietako arazoak, gizarte behartsu bat sortzen lagundu dute, aukerak beren eskura jarri behar direlarik. Etxebizitza soziala da Alde Zaharrean proposatzen den aukera Gasteizko sarea osatze aldera, denok baitugu estalki bat izateko eskubidea. Bestalde etxebizitzak ez ezik, jende talde hau gizarteratzeko sormeneko tailerrak eta asmakizunak eta lanak saltzeko dendak ezarri dira, jende hau berriro gizarteratu eta normalizatzeko aukera emanez.

[1] / SORTUZ _ Hezkuntza + Inbestigazioa

Sormeneko tailerrak zein, jada dagoen hezkuntza sarea osatze aldera dator, hezkuntza-inbestigazio gunea, Alde Zaharrean formazio oso bat jasotzeko aukera sortuz. Horretarako bideratuko dira, ikastaro eta inbestigazio guneak.

[2] / SORTUZ _ Enpresagintza

Hezkuntzak sortutako jende kualifikatua lan munduan sartu eta inbestigazioak emaniko garapen ideiak aplikatzeko gunearen sorrera, Gasteizko erdigunean. Interes pribatuaren etorrerak gunearen egokitzapen egokian lagundu dezakeelakoan, alokatzeko bulego-sorta eskainiko zaie udalerriko garapen bidean dauden enpresei.

[3] / SORTUZ _ Egoitza + Merkatua

Alde Zaharrean dauden eraikin degradatuak egokitzera datozen funtzioak dira honakoak eta Hezkuntza + Inbestigazio guneari erantzuten diote, hauen benetako garapena eman eta beren mugak Alde Zaharraz aratago eramateko. Gasteizko erdigunea erreferente bat bilakatzeko azkenengo pausua litzateke honakoa eta honekin gizartearen beharrizanak osatuko lirateke estamentu guztiei erantzun eta GUNE OREKATU baten alde.

[4] / SORTUZ _ Harresien berreraketa

Azkenengo atala bada ere, harresien gaineko interbentzioa prozesuaren edozein alditan eman daiteke, hauen eraberritzea beharrizan larri bat ez bada ere. Helburua, Gasteizen historia berreskuratzea da, iraganak eta etorkizunak tontorrean bat egin dezaten.

Tontorreko ebaketak espazioen identifikazioan laguntzen dute eta gunearen eskema antolatzailea egiteko ezinbesteko dira. Eskema honetan harresien gaineko espazio desorekatua eta azpiko gune ordenatua bereiz daitezke., baita horrek dakarren dentsitate desoreka ere: maldan kokatzen den ertaroko egituraketak etxebizitza dentsitate oso altua duen bitartea, tontorrean, eraisketa desberdinen ondorioz alde zahar izaera galdu eta dentsitate eskaseko gune bihurtuta ailegatu da gaur egunera.

Programa mailatan banatu ondoren  eta ebaketak zehaztutako espazioak analizatuz Gasteizko Alde Zaharrean kokatzeari ekin zaio, bakoitzari gune egoki bat bilatuz, proiektua orekatua eta osotasun batean ulertua izan dadin. Horretarako omnibus, lan espazial gisa ulertuz, tontorraren azterketa sakona burutu da, guneak identifikatu eta sailkatu ahal izateko.

1.     ESPAZIO ERAIKIA. Tontorrean dagoen espazio eraikia eta bere perimetroa.

2.     ESPAZIO DEGRADATUAK. Ertaroko egituraketatik gelditu diren barne patio eta harresiaren bueltan sorturiko espazio berdeak.

3.     ESPAZIO SOBERAKINAK. Ertaroko egituraketa mantendu baina beren izaera galdu duten espazio hutsak.

4.     ESPAZIO HUTSAK. Ertaroko egituraketa galdu edo azpimarratzen ez duten espazio hutsak.

5.     ERAIKITAKOAREN INTERBENTZIOAK. Erabilera galdu edo interbentzio traketsak.

6.     HARRESIAREN BERRERAKETA. Harresiaren kokapen hipotetikoa.

7.     INTERBENTZIO EREMUA.

8.     BILBEAK. Ertaroko egituraketaren eta egungo puntu garrantzitsuen arteko erlazio lineala.

Gunearen analisia eta programaren sailkapena lotuz ondokoa ondorioztatu daiteke:

[1]+[2]+[3]+[4] / HOBETUZ _ Auzo maila

Beharrizan hauek estu lotuta daude auzo mailako beharrizanekin eta beraz izaera duen tontorreko aldea bideratu zaie, hau baita, AUZO IZAERA mantendu duen tontorreko gune bakarra. Gainera kantoeien gertutasunak estu lotzen du gainerako Alde Zaharrarekin eta bere zentrutasunak jardueren garapenean laguntzen du. Eskala txikiko interbentzioak dira.

[1]+[2]+[3] / SORTUZ _ Auzo + Hiri + Udalerri maila

Beren eskala handiak auzoarekin bai baina hiria eta udalerriarekin zerikusia duten funtzioak biltzen ditu. Izaera publikoak eta irisgarritasun beharrak hiritik gertuago dagoen gunean kokatzera eraman gaitu, gune honek aukera aberatsagoak eskaintzen baititu instalazio modernoak denen eskura jartzerako orduan. Gunearen IZAERA BERRESKURATZEA derrigorrezko izango da jarduerak lekuarekin uztartu eta gainerako tontorreko espazioekin orekan egon daitezen.

Gasteizko Alde Zaharrean gaudela ahaztu gabe, gune guztiak inguruarekin kontextuan jarri eta egoki lantzeak, proiektuaren batasunean lagunduko du. Alde Zaharrak Ertaroko ezaugarriak mantendu baditu ere, tontorrak bere izaera galdu eta oasi bat bilakatu da auzoan bertan. Horregatik beharrezkoa da tontorrak ere IZAERA berreskurtazea, ertaroan izan zuen bizitza bilatu eta egituraketa garbi zein erabilgarri bat izan dezan. Ondorioz, ertaroko teknikak erabiliz eta industriak emaniko materialez osatuz, egiazko arkitektura baten alde egin da, tontorrak inguruarekin batasun bat izan eta Alde Zaharraren orekaren bila.

Proiektatze pasuak beraz, emanak gelditu dira eta proeiktuen garapena da ondoren etorriko den lana.

[1] / HOBETUZ

BARNE PATIOEN BERRERAKETA

Prioritate handieneko guneak eraberritzetik hasi da proiektua, gune hauek eraberritzeko metodo bat proposatuz. Programa aurreko puntuetan definitu da. Horretarako oinarri hartu da mendebaldeko harresia eta ertaroko lote gotikoen arteko espazio hutsa.

Mendebaldeko patioa eraberritzeko sistema Alde Zaharreko gainerako patioetan ere aplikagarri da, hauen egitura mantenduz eta elementu gutxi batzuen bidez, gune hauen funtzio aldaketa ematen baita. Honetaz gain, irisgarritasun gurutzatuaren bidez guneen osasungarritasun eta bizigarritasunean ere eragin nahi izan da, edozein arazoren aurrean erantzun egoki eta azkar bat emateko moduan.

Honela beraz, gunearen ebaketa perpendikularrak aztertu eta aktuazio estrategia batean oinarritu da mendebaldeko patioaren eraberriketa. Maldan kokaturiko gunea izanik eta dauden eustorma eta jabetzak kontuan hartuz ondoko moduan banatu da patioa:

_538m. Kota honetan kokatzen dira lote gotikoekin lerrokatuta etxebizitzen patio pribatuak. Hauek estaltzeko aukera ere eman nahi da, horretarako ERAIKUNTZA KATALOGOAK ematen dituen aukerak aprobetxatuz, katalogoa Gasteizeko erdialdean ere aplikagarri dela erakusten baitu honek. Pabimentu zainduak eta eustormaren eraberritzeak izaera berri bat eman nahi die jabetza pribatuko izango diren gune hauei.

_542m. Gune publikoa da eta irisgarritasuna bermatzea da helburu nagusia. Horretarako dauden sarrerak berritu, berriak proposatu edo oztopatzen duten etxolak botatzea izango da eginbeharrekoa, mugimendu gurutzatua gauzatua izan dadin. Honetaz gain, eta espazioa hauen osasungarritasuna bermatzeko, baratza komunitarioak ezarriko dira; partzela bakoitza errentan hartzeko aukera ematen da eta tresneria gordetzeko eraikuntza katalogoak eskeinitakoak erabiliz biltegi-etxolak egingo dira gune bakoitzean.

_545m. Harresiaren maila da honakoa eta honen eraberritzea proposatu da, iragana egungo istorien zati izan dadin. Harresien eraberritzea [4] / SORTUZ ataleko eginbeharra denez aurrerago analizatuko da.

Mendebaldean eragiteko metodoak gainerako patio guztietan ere balio du, metodo bat baita proposamena eta ez emaitza bukatua. Honen garapena, patio bakoitzean burutu beharko litzake, emaniko estrategiei jarraituz beti ere.

Ondoren mendebaldeko patioaren garapena:

Lehenengo lauhilabeteko katalogazioaren aplikazio proposamena baratzetan biltegi komunitarioaren definizioan erabili da.  Katalogoaren zehaztasunak gogoratzeko hemen dago proiektuaren link-a:

 http://artetxueta.blogspot.com.es/2012/01/ctrl-cv.html

eta panel informatibo sintetikoaren link-a:

http://artetxueta.blogspot.com.es/2012/01/ctrl-cv-informazio-panela.html 

Sou Fujimoto

Arkitektura ulertzeko ikuspegi berria sortu du Sou Fujimoto arkitekto Japoniarrak.

XIX. mendeko arkitekto arrakastatsu gazteak, bere filosofia propioa sortu du, mundua ulertzeko bere era deskribatu eta bere proiektuak ulertu eta azaltzeko. Orain arteko guztia ahaztu eta mundu primitibora joz bilatu du egungo egoeraren azalpena, hasierako egoera berreskuratuz hain zuzen. Ondorioz naturarekiko gizakiak duen zorrari ematen dion garrantzia eta oinarrizko formak bere arkitekturaren funtsezko bihurtuko ditu, ideien oinarrian bilatzen baitu den guztiaren azalpena.

Ideiaren oinarrira jo behar da Gasteizen erregenerazio bidean, oinarria zein den pentsatu eta ondorioak ateraz. Nola sortu den, garapena zein izan den eta eraikitze teknika eta sistemak garrantzia berezia hartzen dute alde zaharren izaera berreskuratu eta proiektuak izaera horrekin bat etortzeko. Unitate izaera eta naturaren garrantzia beste maila batean aurreikusi beharko da, alde zaharren izaera eta ingurugiroaren oreka modernoa baita bilatu beharko dena, iraganeko ikuspegiak berrirakurriz.

Horretarako baliozko da Sou Fujimotoren proiektuen bilakaera eta arira ekarri dira bere filosofiaren hamar puntuak, Gasteizko omnibus proiektuaren zati konplementario gisa.

“Primitive Future”

Jatorrizko etorkizuna

Inax-Suppan editoriala / 2008ko uztailean / ISBN. 978-4872751482

1/ kabia edo kobazuloa

Kabia: “leku erabilgarria”, modu eroso batean antolatzen da bertakoen mesedetan.

Kobazuloa: naturaren eraikuntza bat da, ez da gizakiak eraikitakoa, naturak sortutakoa baizik, bertan bizi direnen bizikidetza eta beharrak kontuan hartu gabe.

Soilik kobazulo artifizial eta gardenak azpimarratzen ditu etorkizuneko arkitekturaren ahalmenak.

2/ notak musikalak pentagramarik gabe:  geometria berria

Mies Van Der Rohe-k arkitektura (= musika) pentagrama bera zela aipatu zuen, ez bost lineek jasotzen duten tonalitate akustikoa.

Utz dezagun beraz pentagrama albo batera soinua entzuteko eta bide batez noten arteko binkuluak ager daitezen. Ordena dinamiko eta moderatu bat da erlazio lokalen emaitza, hau da XXI. mendeko arkitekturaren ordena berdina.

3/ banaketa eta konexioa

“Espazioak, erlazioak dira.”

Arkitektura, distantzia sentsazio desberdinak sortzea da. Arkitekturaren jatorria “distantzia” soila da. Distantziak, pertsonen eta objektuen arteko interakzioen graduak ezartzen ditu eta horregatik, zabalduz doan espazioaren expresioa graduazio eta entonazio ezaugarriek aberasten dute.

Graduazioak: Horma bat jartzean, espazioa 0 eta 1 artean banatzen da. Hala ere, espazioak baditu aberasten duten 0 eta 1 arteko graduak.

Arkitekturan plano sinple bat sortu daiteke linea batez, interakzio ugari emango diren espazioa. Bizitza modernoa aurretik jakin ezin daitezkeen milaka akzioeek osatzen dute.

4/ etxe-hiria, hiri-etxea

Hiria ez da arkitekturen bilketa baizik eskala eta koplexitate handiko arkitektura bat. Arkitektura ez da urbanoaren parte bat, baizik hiriaren mikrokosmo bat. Kasu honetan, zatia ez da guztiaren frakzio bat, ezta guztia zatien arteko gehiketa ere.

Etxe bat hiri bezala aztertuz gero, koplexitate infinituko ibilbide eta zereginak agertzen dira. Zehatza dela dirudiena anbiguoa da eta ordenatua dirudiena kaotikoa.

5/ zuhaitz batean-lekuan bezala

Etxe batean bizitzea, zuhaitz batean bizitzearen antzekoa da. Adar asko daude eta bakoitza leku zoragarria izan daiteke. Ez daude gela isolatuak, baizik konektatuta eta jarraiak diren espazioak. Hiru dimentsiotako sareak etxebizitza antolatzeko beste ikuspegi bat sortu du, dena erlazionatuta dagoen espazioa. Baso eta zuhaitzen eboluzioa. Gizarteak elementu kaotiko eta zalantzagarriz osatutako espazio baten koordenada sistema bat aurkitu dezake, zuhaitzen erara.

6/ nebulosa

Arkitekturaren jatorriaz pentsatzen denean, nebulosa eremu bat irudikatu daiteke, dentsitate argilunetik eratorria. Kanpoan edo barruan egotea, dentsitate lokalen desberdintasunen araberakoa da. Arkitektura egitea jarraikortasun bat eraikitzearen parekoa izan daiteke, desberdintasunak kontuan hartu baino lehen: argia eta materia, espazioa eta masa, naturala eta artifiziala, barrua eta kanpoa, hiria eta etxea, mikro eta mega...

Kanpoaldea ez da arkitektura. Barrualdea ez da arkitektura. Arkitektura barrua eta kanpoaren arteko konexioa baita. Distantzia eta interakzio eremuak nebulosen kondizioetatik sortzen dira eta sistema totalitarioak baztertzen ditu.

Posible da objektu anbiguo batek koherentzia izatea bere izate anbiguoari uko egin gabe.

7/ gürü-gürü

Aintzinatik datorren eta explikaziorik ez duen espiral bat da. Espiral honek barrua kanporatzen du eta kanpoa barruratu: jarraitasuna eta ez-jarraitasuna batera agertzen dira. Zentripetu eta zentrifugo indarrak ematen dira.

Espiral formak, inskripzio gisa, guztia barne hartzen du. Espiralen plastikotasuna espazioa infinituaren fisikalizazioa da.

8/ lorategia

Gizakiak maneiatutako natura da. Naturaren transformazio artifizialaren ondoren bere kondizioaren negoziazioa dator. Hori da lorategia arkitekturaren lehen izatea izatearen arrazoia. Lorategi batean dena definitu gabe uzten da.

Arkitektura estalkidun lorategia da. Lorategia estalki gabeko arkitektura da.

9/ etxea, hiria eta basoa baino lehen

Etxea eta arkitektua, osotasun bezala, gizartearentzat lekua da. Hala ere, bizitzeko lekua ez da beti arkitektura. Pertsona bat bizitoki handiago batean bizi daiteke, etxe kontextuaren arabera.

Jatorrira itzultzen garenean, etxeak eta hiriak forma bereiztezin bat izan dira, etxeak eta basoak bereiztu ezin izan diren bezala. Orduan lekuak, etxe, hiri eta baso izango dira momentu berean. Jatorrizko eta aldi berean arkitektura futuristena izango da.

10/ materia eta espazioa baino lehen

Materia eta espazioa banandu baino lehen, bien arteko formak potentzial handia zuten. Espazio zirrikituak pilatzen direnean, espazioak sortutako masa eta masak sortutako espazioak dituen anbiguotasunak ezabatzen dira.

Materia eta espazioa ez dira erokeria. Soinua eta isiltasuna ez dira erokeria.